«Ἡ νηστεία εἶναι, παιδί μου, ἡ βάσις κάθε σωματικῆς ἀσκήσεως.»

Ὅλες τὶς Σαρακοστὲς ἄλαδο ἡ γιαγιὰ καὶ ὁλόκληρο τὸ σπίτι.

Μ΄ ἔμαθε ν΄ ἀνάβω τὸ καντήλι, νὰ θυμιάζω, νὰ ἀνάπτω κερὶ μπροστὰ στὰ εἰκονίσματα καὶ νὰ προσεύχωμαι στὸν ὄρθρο καὶ στὸ δείλι. Μοῦ ὑπέδειξε τὶς μετάνοιες σὰν προσευχὴ ποὺ τὴν δέχεται ὁ Θεός. Μὲ δίδαξε ὅτι ἂν τρεῖς Κυριακὲς δὲν ἀκούσουμε τὸν ἑξάψαλμο, σταματᾶμε νὰ εἴμαστε χριστιανοί.

. «Σήκω, παιδί μου, ὁ παπὰς πέρασε, ἀνέβηκε στὴν Παναγία· μὴ ξεχνᾶς ὅτι καὶ τὴν προηγούμενη Κυριακὴ τὸν χάσαμε τὸν ἑξάψαλμο.»

Μ΄ ἔμαθε νὰ τὸν ἀκούω ὄρθιος καὶ σεβίζων, ὑποκλινόμενος. Τὴν ὥρα ποὺ διαβαζότανε… τὸ Εὐαγγέλιο ἔβαζε κερὶ στὸ μανάλι, γιατί πίστευε ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο εἶναι ἡ διαθήκη ποὺ ἄφησε ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο, καὶ στὴν σύνταξη καὶ ἀνάγνωση τῶν διαθηκῶν, ποὺ γινότανε πάντοτε τὸ ἑσπέρας, ὅλοι βαστοῦσαν κερί, γιὰ νὰ βλέπη ὁ συντάκτης.

Μ΄ ἔμαθε πὼς τὸ «Δόξα Πατρὶ» εἶναι ἡ μεγαλύτερη δοξολογία καὶ ἱστάμενος ὄρθιος νὰ σταυροσημειοῦμαι.

Μ΄ ἔμαθε τὴν Μεγάλη Σαρακοστή, εἰσερχόμενος στὸν ναό, νὰ κάνω τρεῖς μετάνοιες, γιὰ τὸν προηγιασμένο Ἄρτο ποὺ βρίσκεται στὴν ἁγία Τράπεζα.

Μοῦ ὑπέδειξε, περνώντας μπροστὰ ἀπὸ κάθε ἐκκλησία, νὰ σταυροσημειοῦμαι καὶ νὰ ἐπικαλοῦμαι τὸν Ἅγιο τῆς ἐκκλησιᾶς.

Ὅπου καὶ νὰ βρίσκωμαι, τὴν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων νὰ τὴν τιμῶ ὅπως τὴν Κυριακή τοῦ Πάσχα.

Μοῦ διηγήθηκε ὅτι πολλοὶ εὐλαβεῖς ἄνθρωποι εἶδαν τὰ ξημερώματα τῆς ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως τὸ ἄκτιστον φῶς.

Μοῦ ὑπέδειξε τὴν Κυριακὴ νὰ μὴ γονατίζω, γιατί οἱ ἅγιοι Κολλυβάδες τοὺς δίδαξαν ὅτι ἡ Κυριακὴ εἶναι Πάσχα.

Μ΄ ἔμαθε τὸ πρόσφορο τὸ καλοζυμωμένο νὰ τὸ προσφέρω στὴν ἐκκλησία ὄχι μὲ γυμνὰ τὰ χέρια, ἀλλὰ σὲ ἄσπρη καθαρὴ πετσέτα.

Μ΄ ἔμαθε ὅταν φτιάχνω τὰ κόλλυβα, νὰ ΄χω κερὶ καὶ λιβάνι.

Μοῦ ὑπέδειξε στὸ Ἱερὸ ποὺ διακονῶ, ποτὲ τὰ ἐνδύματά μου νὰ μὴν ἀγγίξουνε τὴν ἁγία Τράπεζα, γιατί -ὅπως ἔλεγε- εἶναι ὁ θρόνος τοῦ Θεοῦ.

Κι ἔτσι δώνω συχώριο σὲ ὅλους τούς παπποῦδες καὶ τὶς γιαγιάδες πού μοῦ εἶπαν:

“Πρόσεχε τοὺς μορφωμένους. Ἀπὸ αὐτοὺς θὰ χαλάση ὁ Θεὸς τὸν κόσμο».

. Ὁδήγησέ τον τὸν ἄλλον στὴν στράτα τοῦ Θεοῦ καὶ ὁ Θεὸς θὰ τὸν κατευθύνη καὶ θὰ τὸν διδάξη.

Ὄχι μεγαλοστομίες. Ἐμεῖς μένουμε σ΄ αὐτὰ ποὺ διδαχθήκαμε ἀπὸ τοὺς προγόνους μας, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι οἱ ἀκολουθίες, τὸ κερὶ καὶ τὸ λιβάνι καὶ τὸ καντήλι ποὺ ἀνάβει μπροστὰ στὰ ἅγια εἰκονίσματα. Καὶ πιὸ πέρα δὲν πηγαίνω. Ἂν θέλη, ἂς μὲ πάη ὁ Θεός.

Κύριε, βοήθα. Θόλωσαν τὰ νερὰ καὶ δὲν βλέπουμε τὴν ὀμορφιὰ τοῦ βυθοῦ τῆς θάλασσας. Κύριε, συγκράτησε τοὺς μεγαλοδιανοούμενους. Φρενάρισε τὸ κακὸ ποὺ μᾶς βρίσκει τὰ τελευταία χρόνια. Καὶ ἐμεῖς, λάτρεις σου ἀμετάθετοι καὶ ἀμετακίνητοι.

Μακαριστὸς Γρηγόριος ὁ Ἀρχιπελαγίτης. Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Δοχειαρίου