Με ζεστή, καθαρή, χαρούμενη ματιά και φωτεινό χαμόγελο μας υποδέχεται κάθε φορά που επισκεπτόμαστε τη Δημητσάνα και μας ανοίγει την καρδιά. Απόλυτα ευαίσθητη, αμετανόητα ρομαντική, αεικίνητη, δραστήρια και δημιουργική, ζει και οραματίζεται το καλό του τόπου και των συνανθρώπων. Αγωνιά για τα παιδιά, την πρόοδό τους και κυρίως την καλλιέργεια της ψυχής τους, γιατί όπως λέει:

 «τα παιδιά είναι η μαγιά του τόπου μας και η ελπίδα του μαζί».

'Ενας καφές μαζί της είναι αναπόφευκτο να μην οδηγήσει και σε μια νέα δημιουργία. Έχει έναν τρόπο ξεχωριστό να εμπνέει πάντα σε κάτι που θα έλεγε κανείς πως το αποτέλεσμά του μοιάζει με γιορτή. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η Μαρία Τσίτουρα-Καζά, μοιάζει να έχει πάντα μια γιορτή μέσα στην καρδιά. Αυτή τη γιορτή η Μαρία τολμά και τη μεταδίδει με επιτυχία.

Πριν από έναν χρόνο ακριβώς ήταν εκείνη που μαζί με την 'Ηρα Παπαδοπούλου, πυροδότησαν την έμπνευσή μου για το βιβλίο:

"'Ηρωες και 'Αγιοι, θρύλοι της λευτεριάς».

-Θέλουμε ένα βιβλίο για τους ήρωες του τόπου μας για την ιστορία μας για να το δώσουμε παρακαταθήκη στα παιδιά μας. Μπορείς;

Έτσι μου είπε, απλά και θαρρετά με ένα χαμόγελο όλο ευγένεια. Και πώς θα μπορούσα να αρνηθώ; Η ζωντάνια στη φωνή και η φωτιά στο βλέμμα, έγιναν η κινητήριος δύναμη για να γραφτεί το βιβλίο αυτό. Και βέβαια όπως πάντα συμβαίνει με τη Μαρία, το βιβλίο όταν γράφτηκε κατέληξε σε γιορτή.

Αυτό το μικρό αφιέρωμα στα μάτια μου φαντάζει φτωχό μπροστά σε αυτά που θα μπορούσαν να γραφτούν για εκείνη. Και κυρίως για την καλοσύνη της, την ανοιχτή καρδιά της, την ανιδιοτέλεια που χαρακτηρίζει την όποια της δράση και ενέργεια. Ας μου συγχωρεθεί η όποια παράλειψη, με τη δικαιολογία που δίνω πάντα στον εαυτό μου. Πως, τις περισσότερες φορές, οι λέξεις είναι φτωχές, λίγες και αδύναμες για να εκφράσουν την πραγματική και αυτούσια εικόνα που απορρέει από τη ζωή των ανθρώπων. 

 Η Μαρία γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αγάλω, ένα μικρό, όμορφο χωριό της Γορτυνίας, με σπίτια χαμηλά, φροντισμένους κήπους, μποστάνια και ελιές. Οι λιγοστοί του κάτοικοι ήταν πάντα σαν μια μεγάλη οικογένεια γιατί ήταν άνθρωποι γεμάτoι από τις ομορφιές της καρδιάς.

'Οταν μιλάει για το χωριό της και το πρόσωπό της φωτίζεται:

"Δημητσάνα! Ιστορική κωμόπολη, με πετρόκτιστα αρχοντικά και όμορφους ανθρώπους.''
 

Η ζωή στη Δημητσάνα.

Το 1999 παντρεύεται τον Γιάννη Καζά και από τότε ζει στη Δημητσάνα. Μα και γι αυτόν τον τόπο όταν μιλά το πρόσωπό της είναι το ίδιο χαρούμενο και φωτισμένο:

«Τη Δημητσάνα την έχω αγαπήσει όπως και τον τόπο που γεννήθηκα».

Είναι σα να γεννήθηκα εδώ δεύτερη φορά. Δέθηκα μαζί της κι έγινα ένα με τους ανθρώπους της. Εδώ μου δόθηκε και η ευκαιρία να δραστηριοποιηθώ και στον τομέα του τουρισμού, αφού η οικογένεια Καζά διατηρεί ξενώνες συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην τουριστική ανάπτυξη του τόπου.

Μου αρέσει πολύ να αφουγκράζομαι τον τόπο μου. Θέλω να γίνομαι όλο και πιο καλή στη δουλειά μου και η διαρκής επαφή που έχω με τους επισκέπτες που φιλοξενούνται στον ξενώνα μας, με κάνει να προσπαθώ διαρκώς για το καλύτερο.

Ξενώνας Καζά. Ζεστός, φιλόξενος, οικογενειακός.

Σαν οικογένεια είχαμε την ευλογία να αποκτήσουμε δυο κόρες. Την Κωνσταντίνα και τη Σοφία.

Από την ώρα που γίναμε γονείς άλλαξαν τα πάντα στη ζωή μας.

Οι προτεραιότητές μας, τα όνειρά μας, ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα, τις καταστάσεις, τη ζωή την ίδια. Θέλουμε, ελπίζουμε και ευχόμαστε τα παιδιά να είναι ευτυχισμένα, να τα δούμε να ανοίξουν τα φτερά τους και να ζήσουν σε μια κοινωνία ανθρώπινη και δίκαιη. Θέλουμε να μάθουν να αγαπούν τον τόπο τους και να νιώσουν πως οι αξίες τους είναι τα ήθη και έθιμα της πατρίδας. Πάνω απ’ όλα όμως η αγωνία εστιάζεται στην καλλιέργεια της αγάπης προς τον συνάνθρωπο, προς την πατρίδα και την θρησκεία. Ευχή και όνειρο, είναι κάποτε να τα καμαρώσουμε για την προσφορά τους και την αλληλεγύη τους. Μεγάλωσα σε ένα σπίτι όπου ο πατέρας ασκούσε και ασκεί ακόμα συνειδητά και με ευβλάβεια το λειτούργημα του ιερέα και έμαθα πως η προσφορά και η αγάπη πρέπει  να είναι άρρηκτα δεμένη με την καθημερινότητα της οικογένειας.

Με τον πατέρα της, τον παπα Γιώργη Τσίτουρα, στο χωράφι με τις ελιές. «Γίνομαι ξανά παιδί, όταν επισκέπτομαι το χωριό μου», λέει και χαμογελά χαρούμενα.

Στον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού Σχολείου της Δημητσάνας συμμετέχω ενεργά από το 2013, ενώ από το 2016  είμαι και πρόεδρος.  

 Αντίστοιχη θέση σε ένα άλλο σχολείο μια μεγαλούπολης, θα ξεκινούσε με πολλούς και διαφορετικούς στόχους. Στην δική μας περίπτωση εδώ στη Δημητσάνα καλούμαστε να εξασφαλίσουμε τα απλά αλλά πολύ σημαντικά. Μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε σε μια ορεινή και δύσβατη περιοχή. Μπορεί τουριστικά να είμαστε στην καλύτερη φάση του τόπου μας, λειτουργικά όμως έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλά προβλήματα στην καθημερινότητα. Η σταδιακή ερήμωση των ορεινών περιοχών της Ελλάδας παρατηρείται τη δεκαετία του ’60 και ’70 κυρίως, οπότε οι δεδομένες κοινωνικές συνθήκες ωθούν τους ορεσίβιους να αναζητήσουν εργασία σε μικρές ή μεγαλύτερες πόλεις. Στα χωριά μένουν συνήθως οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι δύσκολα εγκαταλείπουν τον τρόπο ζωής τους και τον τόπο τους. Το αποτέλεσμα είναι, σήμερα, στην πλειοψηφία τους τα ορεινά χωριά να είναι σχεδόν έρημα – λιγότερο η περισσότερο, με ελάχιστες μόνο εξαιρέσεις. Ανάμεσα σε αυτές τις εξαιρέσεις είναι και η Δημητσάνα. Βέβαια αν ακούσεις τους μεγαλύτερους να σου μιλούν, θα σου πουν πως πριν από πενήντα χρόνια ο τόπος αυτός μέτραγε τους τους 2000 κατοίκους. Η απογραφή του 2011 έχει να μετράει 342.

«Στον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του Νηπιαγωγείου και του Δημοτικού Σχολείου της Δημητσάνας συμμετέχω ενεργά από το 2013»

«Διαρκής και καθημερινός αγώνας, για να παραμείνει η δύναμη του σχολείου μας σταθερή»

Γι αυτό ως μόνιμος κάτοικος αυτής της περιοχής, ως γονιός αλλά και ως Πρόεδρος του Συλλόγου, συνειδητοποιώ πως πρέπει να γίνεται ένας διαρκής αγώνας για την ύπαρξη και λειτουργία αυτού του ίδιου του σχολείου της Δημητσάνας. Δυστυχώς εδώ και λίγα χρόνια η Δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν υπάρχει στον τόπο μας. Καταλαβαίνεις λοιπόν, ότι ένα ανοιχτό σχολείο, το πιο απλό για τις μεγαλουπόλεις, για μένα που είμαι Πρόεδρος στο  Σύλλογο Γονέων, γίνεται κύριος, βασικός αλλά και υψηλός στόχος. Πέρα από αυτό προσπαθώ να κάνω για το σχολείο και για τα παιδιά μας ό,τι καλύτερο μπορώ έτσι ώστε οι μαθητές μας, η μαγιά αυτού του τόπου, να έχουν εμπειρίες και δράσεις που δεν υστερούν από αυτές που θα είχαν αν θα μεγάλωναν σε μια μεγάλη πόλη.

"Τα παιδιά του σχολείου ενώνουν τις φωνές τους, με τις μελωδίες της Χορωδίας του Μουσείου Υδροκίνησης"

 Είναι αναμφισβήτητο πως όλες οι ενέργειες που σχετίζονται με το κοινό καλό των παιδιών μας, απορρέουν μέσα από συλλογικές προσπάθειες.

«Τα πανέμορφα κορίτσια της Δημητσάνας, με παραδοσιακές στολές στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, όπου πάντα πλαισιώνουν με παραδοσιακούς χορούς, την κοπή της πίτας της Αδελφότητας Δημητσανιτών»

Η συλλογική προσπάθεια είναι απαραίτητη για να έχουμε μια αποτελεσματική πορεία. Ο σύλλογός μας είναι μια ομάδα.

Συγχωριανοί μεν διαφορετικές προσωπικότητες δε, αλλά πάνω από όλα γονείς. Καταλαβαίνεις λοιπόν πως εδώ ο κύριος στόχος όλων είναι ένας και κοινός: τα παιδιά μας! Σίγουρα υπάρχουν προβλήματα ή εντάσεις κάποιες φορές στα συμβούλια αλλά το σημαντικό είναι ότι ακόμα και μέσα από τις δυσκολίες, μπορούμε να βγάζουμε πάντα κάτι θετικό και δημιουργικό. Ο διάλογος, η ανταλλαγή πολλών απόψεων, ο δημοκρατικός τρόπος που παίρνονται οι αποφάσεις μας, μας οδηγούν τις περισσότερες φορές σε σωστές αποφάσεις για το συμφέρον των παιδιών! Η μόρφωσή τους και η πνευματική τους καλλιέργεια είναι για εμάς τους γονείς στόχος ζωής. Ένας Σύλλογος πρέπει να έχει ως πρωταρχικό στόχο την υλοποίηση των ενεργειών του οι οποίες θα λειτουργήσουν ως κίνητρο κοινωνικοποίησης στα παιδιά.

Γονείς, μαθητές και δάσκαλοι αγωνιζόμαστε να χτίσουμε τα πρώτα σκαλιά που θα πατήσουν τα παιδιά μας όταν θα ανέβουν  στο μεγάλο σχολείο που λέγεται «ζωή».

Πριν την πανδημία είχαμε πραγματοποιήσει πολλές εκδρομές για να γνωρίσουμε και την υπόλοιπη  Ελλάδα. Είχαμε την τύχη, στην εκδρομή που πραγματοποιήσαμε στη Βόρεια Ελλάδα να βιώσουμε και την Αναπαράσταση του Ρούπελ και να επισκεφθούμε το Μουσείο της Βεργίνας.

«Στην Αναπαράσταση του Ρούπελ».

Ο Σύλλογός μας, οργανώνει εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχομένου στη Δημητσάνα, σε συνεργασία με τον Αθλητικό Σύλλογο κι έτσι τα παιδιά μας έχουν την ευκαιρία να αποκτούν την εμπειρία εκμάθησης πολεμικών Τεχνών, με τoν Πολιτιστικό Σύλλογο Αετών Γορτυνίας.

"Αετοί Γορτυνίας"

Επίσης ασχολούνται με το ποδόσφαιρο σε συνεργασία με την Αθλητική 'Ενωση Δημητσάνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Όμιλος Πειραιώς καθώς και το Πολιτιστικό Διασυνεδριακό κέντρο Δημητσάνας πάντα στηρίζουν ενεργά τις δράσεις των παιδιών και του Συλλόγου και η σχέση μας χαρακτηρίζεται από μια αγαστή συνεργασία.

'Εκθεση ζωγραφικής που πραγματοποιήθηκε στο Διασυνεδριακό Κέντρο Δημητσάνας υπό την αιγίδα του Δήμου Γορτυνίας. Η Μαρία Τσίτουρα, ανάμεσα στην κ. 'Ηρα Παπαδοπούλου( υπεύθυνη του ΠΙΟΠ) και του κ.Κώστα Λάμπρου (πρόεδρος του Διασυνεδριακού Κέντρου).

Το ότι είχα την ευλογία να μεγαλώσω μέσα σε μια οικογένεια που η προσφορά και η αλληλεγγύη ήταν στην καθημερινότητά μας σημαίνει πως ως γονιός πρώτα έχω την ιερή υποχρέωση να μεταλαμπαδεύσω στα παιδιά μου και μαζί με τους άλλους γονείς και στα παιδιά της Δημητσάνας, την χαρά της προσφοράς και της αγάπης στον συνάνθρωπο. Δυστυχώς οι ρυθμοί της ζωής μας και η εξέλιξη της κοινωνίας μας μέσα από την τεχνολογία που υπερκαλύπτει τις δράσεις μας κάνει τους ανθρώπους απόμακρους και πιο αδιάφορους. Θα θεωρούσα προσωπική μου αποτυχία αν σε ένα μικρό τόπο όπως η Δημητσάνα δεν καταφέρναμε να διαφοροποιηθούμε από την τάση αυτή, της εποχής. Ό,τι και να δώσεις στα παιδιά σου, αν αυτό δεν χτίζεται πάνω στη βάση της αγάπης, του σεβασμού και του «νοιάζομαι για σένα που είσαι δίπλα μου», πιστεύω ότι πολύ σύντομα θα γκρεμιστεί.

 Πολλές ήταν οι ευκαιρίες που μας δόθηκαν για να καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας το συναίσθημα και κυρίως να ενεργοποιήσουμε τη σκέψη τους.

 Αυτό δεν είναι εύκολο στις μικρές ηλικίες αφού δεν μπορεί να είναι χειροπιαστό για εκείνα. Η απουσία όμως ενός φίλου σου από το χωριό γιατί αυτός πρέπει να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο της μεγαλούπολης ή ενός παππού που έλεγε συνέχεια ιστορίες του τόπου στην πλατεία και μιλούσε στα παιδιά και τώρα εγκαταβιώνει σε οίκο ευγηρίας, ήταν κάτι που πραγματικά μπορούσε να τα αγγίξει. Η επίσκεψή μας στο γηροκομείο, στον αγαπητό μπαρμπα-Σπύρο την ημέρα της γιορτής του, ήταν για τα παιδιά μας μια βιωματική εμπειρία. Εισέπραξαν την χαρά του και την αγάπη του και ένιωσαν το μεγαλείο της προσφοράς αφού τα ίδια είχαν συμμετάσχει τόσο έντονα στην οργάνωση αυτής της επίσκεψης. Άλλη μια ωραία ευκαιρία ήταν με τη δράση που κάναμε να μαζέψουμε χρήματα για ένα μικρό παιδάκι στη Μεγαλόπολη αλλά και για την Κιβωτό του πατρός Αντωνίου. Ιδιαίτερη χαρά σε αυτές τις δράσεις που αναφέρθηκαν ενδεικτικά αλλά και σε άλλες που έχουμε πραγματοποιήσει, προκαλεί η μαζική συμμετοχή και η αμέριστη βοήθεια όλων των γονέων του τόπου μας. Μακάρι να μην υπήρχαν δυσκολίες για κανέναν, όμως το ευχάριστο μέσα σε όλο αυτό είναι ότι οι δυσκολίες μας ενώνουν, μας κάνουν μια γροθιά και έτσι γινόμαστε δυνατοί και πολλές φορές καταφέρνουμε ακόμα και τα πιο ακατόρθωτα. Τα αποτελέσματα έχουν το έχουν αποδείξει άλλωστε ότι «Όλοι μαζί μπορούμε!»

"Το Δημοτικό Σχολείο και Νηπιαγωγείο Δημητσάνας τον χειμώνα.  Τοπίο Αγγελοπουλικό. Απέναντι από τον μητροπολιτικό ναό της Αγίας Κυριακής, δίπλα από την ιστορική βιβλιοθήκη και κάτω από τη σκια του Πατριάρχη, το σχολείο μοιάζει να έχει τη δική του φωνή και να μιλά για ιστορίες πίσω στους αιώνες που μαρτυρούν την ομορφιά και την αγιότητα του τόπου".

 Δυσκολίες υπήρχαν πάντα και θα υπάρχουν παντού. Το σημαντικό όμως είναι να μπορούμε να πολεμάμε, να μην τα παρατάμε. Και ο επιμένων νικά!

Για τον Σύλλογό μας οι πιο σημαντικές δυσκολίες είναι οικονομικές. Τα χρήματα είναι κινητήρια δύναμη για πολλά πράγματα. Για το λόγο αυτό προσπαθούμε με εκδηλώσεις, με λαχειοφόρους, με προσφορές που δεχόμαστε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες. Δεν θα μπορούσα όμως να μην επισημάνω ιδιαιτέρως και την αγάπη που εισπράττει ο Σύλλογός μας από κάποιους ανθρώπους, είτε πατριώτες, είτε  φίλους, οι οποίοι στηρίζουν με ποικίλους τρόπους τις δράσεις του σχολείου μας. Κύρια δυσκολία αποτελεί και η γεωγραφική μας θέση και ο μικρός αριθμός των κατοίκων εδώ στη Δημητσάνα. 

Το κοινό όνειρο των γονέων της Δημητσάνας πιστεύω ότι είναι ίδιο με το όνειρο κάθε γονιού σε κάθε σημείο του πλανήτη μας. Η Υγεία, η Πρόοδος, και κυρίως η Αγάπη και η Πίστη στο σωστό και στο δίκαιο.

Θέλουμε να αγαπήσουν αυτόν τόπο με τους αγίους του, τους  ήρωές του, τα ήθη και τα έθιμα, τις παραδόσεις του, τους ανθρώπους του και πάνω από όλα να μπορέσουν να πραγματοποιήσουν τα δικά τους όνειρα. Να συνεχίσουν να αγαπιούνται μεταξύ τους, όπως και τώρα που είναι παιδιά και...ποτέ να μην ξεχάσουν πως ο ουρανός του τόπου τους πάντα θα τα αγκαλιάζει με στοργή και ζεστασιά όπου κα να πάνε ό,τι κι αν κάνουν.

Θα ευχόμουν η πορεία της ζωής των παιδιών μας, να συμβάλλει στη διατήρηση της ζωής στον τόπο μας.

Η εγκατάλειψη των ορεινών περιοχών σημαίνει την εγκατάλειψη του ορεινού πολιτισμού, με ότι αυτό συνεπάγεται. Εγκατάλειψη των παραδοσιακών τρόπων καλλιέργειας της γης, του παραδοσιακού τρόπου ζωής, και κατ’ επέκταση των όσων έχει δημιουργήσει ο άνθρωπος στη μακρόχρονη διαβίωσή του στην ορεινή φύση. ‘Ενα ζωντανό μέλλον, είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση στην προσπάθεια ανάπτυξης του ελληνικού ορεινού χώρου.

Με τον βουλευτή Αρκαδίας και γιατρό κ. Κώστα Βλάση, για το κοινό καλό.

Ο ορεινός τόπος έχει πολλά να δώσει αν τον αγκαλιάσουμε κι αν πιστέψουμε σε αυτόν. Πάντα θα εντυπωσιάζομαι και θα θέλγομαι από τις μνήμες μου τις παιδικές στο μικρό χωριό μου την Αγάλω. Δεν υπήρχε ωραιότερο από τα σπίτια που ήτανε ανοιχτά σε όλους και για όλους. Η μοναξιά δεν είναι ευχάριστη ούτε στον παράδεισο, λέει μέχρι σήμερα ο πατέρας μου, ο παπα-Γιώργης και η ερμηνεία των λόγων του θα με συντροφεύει πάντα.  Το σπίτι γέμιζε κάθε μέρα με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα και η χαρά κι ο πόνος μοιραζόντουσαν γύρω από το ίδιο τραπέζι που μπορεί να είχε πάνω μόνο ένα ποτήρι κρασί κι ένα κομμάτι ψωμί. Εύχομαι αυτό να είναι γίνει όνειρό κοινό και γι αυτό να παλέψουμε κι εμείς και τα παιδιά μας και η Ελλάδα όλη. Αγάπη, προσφορά και μοιρασιά.

‘Όπως γράφεις κι εσύ, στο βιβλίο που όλοι έχουμε αγαπήσει τόσο πολύ…

«Δεν υπάρχει ευτυχία. Υπάρχει ζωή. Κι η ζωή είναι ανεμοδούρα. Μέσα στη δίνη του ανέμου απ’την αγάπη μονάχα κρατήσου και ζήσε αληθινά.»

Μαρία Τσίτουρα, σε ευχαριστώ!

                    ΤΒΜ