Κουλούρι Θεσσαλονίκης!
Ηρεμιστικό, καταπραϋντικό, στοργικό πρωινό και βραδινό. Τα πρωινά πριν πάω σχολείο, θυμάμαι τον κουλουρά που περνούσε κάτω από το σπίτι μας, με μια άσπρη ποδιά και έναν νταβά με κουλούρια στο κεφάλι και φώναζε:
Ο κουλουράς!
‘Ετρεχα τότε στις σκάλες του σκοτωμού, του έδινα μια δραχμή κι έπαιρνα δύο. ‘Ένα για εμένα κι ένα για τον Μιχαλάκη τον αδερφό μου. Γάλα δεν έπινα ποτέ γιατί μου έφερνε δυσφορία μεγάλη, αλλά το κουλούρι το έτρωγα με μεγάλη ευχαρίστηση και ω του θαύματος με μιας εξαφανίζονταν και όλα τα άγχη που είχα για την ορθογραφία και για το σχολείο ολόκληρο. Πήγαινα στο σχολείο με μια άλλη διάθεση. ‘Όταν άρχισα να σπουδάζω στη Μαράσλειο, με το που κατέβαινα από το λεωφορείο, εκεί στο τέρμα, στην Αγησιλάου, πήγαινα ντουγρού στην Ομόνοια να πάρω κουλούρι και να το φάω, ανεβαίνοντας την Ακαδημίας με τη φίλη μου τη Μαιρούλα. Άλλη ευχαρίστηση εκεί και τα περιστέρια της Αθήνας να μας παίρνουν από πίσω για τα σουσαμάκια που έπεφταν από τα κουλούρια μας.
‘Όμως κι όταν έγινα δασκάλα, δεν αποχωρίστηκα αυτή τη συνήθεια, γιατί όλες μου οι αγωνίες οι πρωινές, για το σχολείο και για τα παιδιά, εξαφανιζόντουσαν με το κουλουράκι που έπαιρνα από τον φούρνο του Σταμάτη, το οποίο πλησιάζει πολύ σε γεύση αυτό της Θεσσαλονίκης. Την ευχαρίστηση που μου έδινε το κουλουράκι, το σουσαμένιο ήθελα να τη μοιράζομαι γι αυτό και δεν έπαιρνα ποτέ μόνο για εμένα αλλά και για τους συναδέλφους μου, με πρώτη και καλύτερη την αγαπημένη μου Κατερίνα, η οποία, κάποτε κάποτε στις καφεδένιες συναντήσεις μας, αναπολώντας τα χρόνια του κοινού διδασκαλικού μας βίου, και λέει με γλυκιά νοσταλγία:
-Θυμάσαι, βρε Τίνα,τα κουλούρια που μας έφερνες τα πρωινά από τον Σταμάτη; Τι ωραία που ήταν!
Αυτή την ευχαρίστηση, που η Κατερίνα μέχρι σήμερα τη μελετάει έπρεπε να τη μοιράζομαι, αλλιώς τι ευχαρίστηση θα ήταν;
Τελευταία, συναναστράφηκα κάποιον εξαιρετικό διατροφολόγο, τον Αντώνη, ο οποίος υποστηρίζει πως σε μια ισορροπημένη διατροφή το κουλούρι Θεσσαλονίκης μπορεί κάποιος (εγώ δηλαδή), να το τρώει και πρωί και βράδυ και να μην παχαίνει, τουναντίον να αδυνατίζει, αν ακολουθεί σωστά βήματα στα υπόλοιπα τρία γεύματα της ημέρας. Και βέβαια το δοκίμασα και διαπίστωσα πως ο Αντώνης έχει απόλυτο δίκιο. Και το πιο σημαντικό είναι πως αν το φάω το βράδυ κατά τις 9, μου κόβει κάθε λιγούρα και κάθε διάθεση να ανοίξω ντουλάπι ή ψυγείο στις δύσκολες ώρες. Γιατί αυτό το κουλούρι δημιουργεί πληρότητα και ηρεμία. Και αυτό έχει την εξήγησή του.
Το κουλούρι Θεσσαλονίκης είναι αγνό αφού περιέχει μόνο αλεύρι, νερό, μαγιά λίγο αλάτι και λίγη ζάχαρη και μπόλικο σουσάμι που δίνει στον οργανισμό ζωντάνια, ενέργεια και ευχάριστη διάθεση.
Το σουσάμι ενός κουλουριού καλύπτει το ¼ των αναγκών μας σε ασβέστιο ενώ περιέχει βιταμίνες του συμπλέγματος Β που συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, προσδίδουν ενέργεια και μειώνουν την κόπωση.
Δικαιολογημένα λοιπόν, το κουλούρι, αποτελεί ένα από τα αγνά και γευστικά προϊόντα που συμβάλλουν σε μια ισορροπημένη διατροφή.
Φυσικά και υπάρχουν οι εκδοχές των κουλουριών ολικής και καλαμποκιού… αλλά τότε θα μιλάμε για το κουλούρι ’’τύπου Θεσσαλονίκης’’.
Όταν είμαι στο χωριό και δεν έχω κοντά μου τον φούρνο του Σταμάτη που φτιάχνει το κουλούρι σαν της Θεσσαλονίκης, φτιάχνω τα δικά μου κουλούρια που βέβαια κι αυτά είναι, ‘’τύπου Θεσσαλονίκης’’. Δοκίμασα πολλές συνταγές αλλά ποτέ τα κουλούρια δεν βγήκαν όμοια με εκείνη τη γνήσια και αυθεντική γεύση. Ωστόσο αυτή εδώ η συνταγή με ικανοποιεί σε ένα μεγάλο βαθμό. ‘Αλλωστε όπως λέει κι ο σοφός λαός μας,
«στην αβροχιά καλό είναι και το χαλάζι».
Και με αυτή τη συνταγή το αποτέλεσμα σίγουρα είναι καλύτερο και από το χαλάζι, αλλά και από κάποια κουλούρια που μοιάζουν με ζυμάρι, αφού όταν βγαίνουν από την κατάψυξη μπαίνουν κατευθείαν σε γρήγορους και δυνατούς φούρνους κι όταν βγουν από αυτούς, μοιάζουν με ωμά.
ΚΟΥΛΟΥΡΙ ΤΥΠΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Υλικά
- 500 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 2 φακελάκια ξηρή μαγιά
- 8 γρ. αλάτι
- 45 γρ. ζάχαρη
- 280-300γρ. νερό χλιαρό
- 200 γρ. σουσάμι
- 3 κουτ.σ. ζάχαρη
- 500γρ.νερό χλιαρό
Εκτέλεση
- Σε μια λεκάνη ρίχνουμε το αλεύρι κοσκινισμένο και κάνουμε μια λακούβα στη μέση.
- Αναπιάνουμε τη μαγιά, διαλύοντάς τη μέσα στο νερό με τη ζάχαρη και το αλάτι.
- Περιμένουμε 5-7’ να φουσκώσει και να κάνει φυσαλίδες.
- Ρίχνουμε το νερό με τη μαγιά στη λακκούβα του αλευριού και ζυμώνουμε με το χέρι μέχρι που η ζύμη θα γίνει μια μπάλα λεία που θα ξεκολλάει από τα τοιχώματα.
- Αν τυχόν δυσκολευτούμε αλείφουμε τα χέρια με σπορέλαιο.
- Αφήνουμε τη ζύμη σκεπασμένη με μια πετσέτα, σε ζεστό μέρος για να διπλασιαστεί σε όγκο.
- Συνήθως πριν αρχίσω το οτιδήποτε ζεσταίνω τον φούρνο στους 50 βαθμούς και όταν τελειώσω το ζύμωμα, σβήνω τον φούρνο και αφήνω τη ζύμη να φουσκώσει μέσα σε αυτόν.
- Όταν η ζύμη διπλασιαστεί, ετοιμάζω μια άλλη λεκάνη με τα 500 γρ. χλιαρό νερό στα οποία έχω διαλύσει 3 κουταλιές ζάχαρη.
- Ενώ σε μια τρίτη λεκάνη ρίχνω τα 200 γρ. σουσάμι
- Χωρίζω τη ζύμη σε μπαλάκια των 80 γρ. το καθένα
- Αλείφω τον πάγκο με σπορέλαιο και πλάθω ένα- ένα κουλούρι.
- Το βουτώ πρώτα στο ζαχαρόνερο και ύστερα το περνάω από το σουσάμι έτσι ώστε να κολλήσει επάνω του αρκετό.
- Τοποθετώ τα κουλούρια σε μεγάλο ταψί που το έχω στρώσει με λαδόκολλα.
- Ψήνω στους 180 βαθμούς, περίπου 15’
Γράφω περίπου γιατί πάντα εξαρτάται από τον φούρνο και από την ένταση του ρεύματος γενικότερα.
Οπότε το 15λεπτο είναι το ανώτερο. Αυτό σημαίνει πως από το δεκάλεπτο και μετά πρέπει να τα έχουμε το νου μας!
Δεν υπάρχει καλύτερο πρωινό για τα παιδιά που δεν αγαπούν το γάλα! Κουλούρια σουσαμένια σκέτα ή με λίγο κασέρι! ‘Ονειρο! Θα φτιάξει η διάθεσή τους, γιατί απ' ότι θυμάμαι και από τα δικά μου παιδάκια, το άνοιγμα των σχολείων τον Σεπτέμβρη δεν τους καλοφαινόταν και τόσο πολύ.
Γλυκές μου μανούλες! Μπορείτε τα κουλουράκια να τα φτιάξετε αποβραδίς και το πρωί αν τα ζεστάνετε στην τοστιέρα, γίνονται σα να βγήκανε από τον φούρνο εκείνη την ώρα. Στον φούρνο μικροκυμάτων δεν ζεσταίνονται σωστά.
Καλή επιτυχία! Καλό φθινόπωρο και καλή σχολική χρονιά!!!
ΥΓ. Αυτή την φωτογραφία τη βρήκα στο pinterest, αποθηκευμένη στον πίνακα Greek deep blue.
"Μάρτιος 1946, Πειραιάς, νεαρός κουλουρτζής δίπλα στις προεκλογικές αφίσες".
Μου αρέσει πολύ το μικρό χαμόγελο του νεαρού βιοπαλαιστή και όλη η εικόνα μου δημιουργεί και πάλι μια πληρότητα και μια αισιοδοξία για την καλή εκδοχή της ζωής στα δύσκολα χρόνια.